Adı : Avcı Mehmet
Doğum tarihi : 2 Ocak 1642
Doğum yeri : İstanbul
Babası : İbrahim
Annesi : Hatice Turhan Valide Sultan
Tahta çıktığı tarih : 8 Ağustos 1648
Tahta çıktığında yaşı : 6 yaş, 7 ay
Saltanatının sonu : 8 Kasım 1687
Tahttan ayrılma sebebi : Görevden alındı
Saltanatının süresi : 39 yıl, 3 ay
Ölüm tarihi : 6 Ocak 1693
Ölüm sebebi : Nikris – depresyon – zehir (?)
Öldüğü yer : Edirne
Gömülü olduğu yer : İstanbul, Yenicami, Hatice Turhan Valide Sultan türbesinde.
Devri : Duraklama devri
Dönemin olayları
Sultan İbrahim’in 7 yaşındaki büyük oğlu IV. Mehmet tahta çıktı (8 Ağustos).-1648
Sultan İbrahim idam edildi (18 Ağustos).-1648
Sultan İbrahim’in kanını bahane ederek isyan eden Sipahiler, Yeniçeriler tarafından cezalandırıldı. Sultanahmet Vak’ası denilen bu olay sonrası “Ağalar Saltanatı’’ başladı (28 Ekim).-1648
Sultan İbrahim devrindeki nüfuzuyla ünlenen Cinci Hoca idam edildi ve servetine el kondu (29 Ekim).-1648
Orta Anadolu’da isyan eden Kara Haydaroğlu Mehmet Bey, yakalanıp İstanbul’a getirildi ve idam edildi (12 Kasım).-1648
Veziriazam Sofu Mehmet Paşa görevden alındı; yerine Yeniçeri Ağası Kara Murat Ağa geçti (21 Mayıs).-1649
Anadolu’da bir isyan hareketi başlatıp İzmit üzerinden Bulgurlu’ya kadar ilerledikten sonra geri çekilmeye mecbur olan Gürcü Nebi, bir baskın sonucu öldürüldü (7 Temmuz).-1649
İkinci Kandiya kuşatması (29-30 Ağustos).-1649
Venedik donanması, Çanakkale Boğazı’nı ikinci defa olarak abluka altına aldı (15 Mart).-1650
Veziriazam Kara Murat Paşa’nın istifası nedeniyle Melek Ahmet Paşa göreve getirildi (5 Ağustos).-1650
Çanakkale Boğazı’ndaki Venedik ablukasını yoran Türk filosu, Girit’e yardım kuvvetlerini götürdü (12 Kasım).-1650
Girit’e hareket eden Osmanlı donanması, Nakşa adasında bozguna uğradı (13 Haziran).-1651
Veziriazam Melek Ahmet Paşa’nın, bütçe açığını kapatmak için karışık akçe bastırıp zorla altın toplamaya kalkışmasından dolayı İstanbul’daki esnaf ve halk ayaklandı. Bu yüzden veziriazam azledildi; yerine Abaza Siyavuş Paşa getirildi (21 Ağustos).-1651
Saray entrikaları nedeniyle Valide Kösem Sultan öldürüldü (2-3 Eylül).-1651
Ağalar saltanatına son verildi (3 Eylül).-1651
Azledilen Siyavuş Paşa’nın yerine Gürcü Ahmet Paşa veziriazamlığa getirildi (27 Eylül).-1651
Veziriazam Gürcü Mehmet Paşa, yaşlılığı nedeniyle azledildi; Eski Mısır Valisi Tarhuncu Ahmet Paşa veziriazam oldu ve Osmanlı Devleti’nde ilk bütçe taslağı yapıldı (20 Haziran).-1652
Yapılan bütçe ve kısıtlama, saraya mensup çıkar çevreleriyle bazı zenginleri rahatsız ettiğinden Veziriazam Tarhuncu Ahmet Paşa idam edildi; yerine Derviş Mehmet Paşa getirildi (21 Mart).-1653
Osmanlı donanması, Çanakkale Boğazı açıklarında Venedik donanmasına karşı parlak bir zafer kazandı ve böylece Girit yolu açıldı (16 Mayıs).-1654
Veziriazam Derviş Mehmet Paşa’nın felç geçirmesi üzerine, İstanbul hükümetine kafa tutan meşhur Halep Valisi İpşir Mustafa Paşa göreve getirildi (28 Kasım).-1654
Divan şairi ve hattat Cevri İbrahim Çelebi öldü.-1654
İstanbul’da gafil avlanmamak için Anadolu’dan birçok asker toplayıp tedbirli davranan yeni veziriazam İpşir Mustafa Paşa, Halep’ten Üsküdar’a ulaştı (25 Şubat); fakat daha sonra korktuğu başına geldi ve idam edildi. Yerine Kaptan-ı Derya Kara Murat Paşa ikinci defa veziriazam oldu (11 Mayıs).-1655
Veziriazam Kara Murat Paşa’nın azliyle yerine Ermeni Süleyman Paşa gedi (19 Ağustos).-1655
Ermeni Süleyman Paşa azledildi; Girit Serdarı Gazi Deli Hüseyin Paşa veziriazam oldu (28 Şubat).-1656
Çınar Vak’ası (Vak’a-i Vakvakiye) (4-14 Mart)-1656
Deli Hüseyin Paşa’nın “6 günlük’’ sadareti sonrası Arnavut Zurnazen Mustafa Paşa göreve getirildi; o da asker istemediği için “4 saat’’ sonra azledilip veziriazamlık görevi ikinci kez Siyavuş Paşa’ya verildi (5 Mart).-1656
Siyavuş Paşa’nın ölümü üzerine Boynueğri (boynu yaralı) Metmet Paşa veziriazam oldu (26 Nisan).-1656
Kaptan-ı Derya Sarı Kenan Paşa komutasındaki Osmanlı donanması, Çanakkale Boğazı önlerinde yapılan deniz savaşında Venediklilere yenildi (Bozcaada ve Limni adalarının düşman eline geçtiği bu bozgun, tarihimizde “Baştankaralar Vak’ası’’ diye anılır) (26 Haziran).-1656
Boynueğri Mehmet Paşa’nın azli sonrası Köprülü Mehmet Paşa sadrazamlığa getirildi (15 Eylül).-1656
Venedik donanmasına karşı Çanakkale Boğazı önlerinde başarı kazanıldı (19 Temmuz).-1657
Bozcaada, Venediklilerden geri alındı (31 Ağustos).-1657
Ünlü Türk bilgini, yazar Kâtip Çelebi öldü (24 Eylül).-1657
Limni Savaşı (15 Kasım).-1657
“Ravzat-ül-Ehrar’’ın yazarı ünlü Osmanlı tarihçisi Şeyhülislâm Kara Çelebizade Abdülaziz Efendi vefat etti (7 Aralık).-1657
Erdel serdarlığını üstlenen Veziriazam Köprülü Mehmet Paşa, Canova, Şebeş ve Logoş kalelerini ele geçirdi (1 Eylül).-1658
Köprülü Mehmet Paşa’ya karşı olan Halip Valisi Abaza Kara Hasan Paşa önderliğinde Anadolu’daki 7 vali ve 50’ye yakın sancakbeyi, isyan etti (13 Kasım).-1658
Hükümet ordusu, Ilgın’da isyancılara yenildi (11 Aralık).-1658
Sırasıyla Girit serdarlığı, kaptan-ı deryalık ve Rumeli beylerbeyliği yapan,devrin milli kahramanı Veziriazam Gazi Deli Hüseyin Paşa, rüşvet ve suiistimal ile suçlanıp haksız yere idam edildi (29 Aralık).-1658
Abaza Hasan Paşa ve diğer isyancılar, Halep’te Serdar Murtaza Paşa tarafından kandırılarak bir ziyafet sonrası öldürülüp kesik başları İstanbul’a gönderildi (16-17 Şubat).-1659
Konotop zaferinde Rus ordusu imha edildi (12 Temmuz).-1659
Eflâk isyanı bastırıldı (12 Kasım).-1659
Çanakkale Boğazı’nın güvenliği için “Seddülbahir’’ ve “Kilidülbahir’’ kaleleri inşa edildi.-1659
Seyyidi Ahmet Paşa, asi Erdel Prensi Rakoci kuvvetlerini Szamos’ta kılıçtan geçirdi (23 Mayıs).-1660
İstanbul’da en büyük yangın (24 Temmuz).-1660
Erdel’de Varat Kalesi fethedildi (27 Ağustos).-1660
Yarım yüzyıldan fazla süren bir aradan sonra Yeni Cami’nin yapımına yeniden başlandı (22 Temmuz).-1661
Veziriazam Köprülü Mehmet Paşa öldü (29 Ekim); yerine oğlu Fazıl Ahmet Paşa geçti (30 Ekim).-1661
Avusturyalıların kışkırttığı ve Erdel Prensliğine aday gösterdikleri Kemyanoş’un ordusu, Küçük Mehmet Bey kuvvetleri tarafından mağlup edildi. Kemyanoş savaş meydanında öldü. Erdel meselesi bir kez daha Osmanlıların lehine sonuçlandı (23 Ocak).-1662
Veziriazam Köprülü Fazıl Ahmet Paşa “Uyvar seferi’’ denilen Avusturya seferi serdarlığına getirildi (12 Nisan).-1663
Uyvar Kalesi teslim alındı (24 Eylül).-1663
Novigrad Kalesi, 27 gün süren bir kuşatmadan sonra alındı (3 Kasım).-1663
Zigetvar Kalesi, düşman kuvvetlerince kuşatıldı (25 Ocak).-1664
İlk temel atma tarihinden tam 63 yıl 9 ay 29 gün sonra tamamlanan Yeni Cami ibadete açıldı (8 Şubat).-1664
Yeni Cami külliyesinin bir parçası olarak yapılan Mısır Çarşısı inşaatı tamamlandı.-1664
IV. Mehmet’in büyük oğlu Şehzade Mustafa dünyaya geldi (5 Haziran).-1664
Kanije yakınlarındaki Yenikale fethedildi (30 Haziran).-1664
Saint Gothard Savaşı (1 Ağustos).-1664
Vasvar Antlaşması (10 Ağustos).-1664
Yeni Saray da denen Topkapı Sarayı, bir cariye tarafından kundaklanarak yakıldı. Sarayın büyük bölümü yandı. Yakalanan cariye boğdurularak idam edildi. Harem, şimdiki İstanbul Üniversitesi binasının yerindeki Eski Saray’a nakledildi ve saray onarıma alındı (24 Temmuz).-1665
Girit seferiyle görevlendirilen Veziriazam Köprülü Fazıl Ahmet Paşa, Edirne’den hareket etti (15 Mayıs) ve 47 gemiden oluşan bir donanmayla Hanya’ya ulaştı (3 Kasım).-1666
Kandiya Kalesi, Osmanlı ordusu tarafından kuşatıldı (25-26 Mayıs); 6 ay 21 gün süren kuşatma, kış mevsiminin yaklaşması nedeniyle durduruldu (16 Aralık).-1667
Venediklilerin barış teklifi reddedildi ve kuşatma ikinci kez başladı (30 Haziran).-1668
Kandiya kuşatmasından bir sonuç alınamayınca, duruma üzülen IV. Mehmet, bizzat sefere katılmaya karar vererek Edirne’den Girit’e hareket etti (18 Ağustos).-1668
Kandiya Kalesi üçüncü kez kuşatıldı (1 Haziran).-1669
Düşman kuvvetleri, kaleyi teslime karar verip müzakere teklifinde bulundular (28 Ağustos).-1669
Kandiya’nın teslimi ve Girit’in Osmanlı Devleti’ne iadesiyle ilgili Osmanlı-Venedik Barış Antlaşması imzalandı (5 Eylül).-1669
Kandiya Kalesi’nin 93 anahtarı, iki gümüş tepsi içinde Serdar-ı Ekrem Fazıl Ahmet Paşa’ya teslim edildi (27 Eylül).-1669
Girit valiliği, eski vali Ankebut Ahmet Paşa’ya verildi ve Fazıl Ahmet Paşa, Girit’ten Edirne’ye hareket etti (5 Mayıs).-1670
Bucaş Antlaşması (18 Ekim).-1671
Lehistan’ın Bucaş Antlaşması’nı kabul etmemesi üzerine IV. Mehmet, ikinci kez Lehistan seferine çıktı (7 Ağustos).-1673
Sarı Hüseyin Paşa, 30 bin askeriyle Hotin Kalesi önünde bozguna uğradı (10 Kasım).-1673
IV. Mehmet’in ikinci oğlu Şehzade Ahmet (III. Ahmet) dünyaya geldi (31 Aralık).-1673
IV. Mehmet, Ukrayna seferine çıktı (16 Haziran).-1674
Ladjin Kalesi ele geçirildi (18 Ağustos).-1674
Ukrayna’nın Lehistan’a bırakılması koşuluyla yapılan barış anlaşması reddedildi (21 Ağustos).-1674
IV. Mehmet, Ukrayna seferini tamamlayıp Edirne’ye hareket etti (18 Eylül).-1674
Lehistan Serdarı Şişman İbrahim Paşa, Leopol (Lemberg) Kalesi’ni kuşattıysa da, Leh ordusunun hücumu karşısında kuşatma kaldırıldı (24 Ağustos).-1675
Büyük Devlet adamı Veziriazam Köprülü Fazıl Ahmet Paşa 40 yaşında öldü (2-3 Kasım).-1676
Fazıl Ahmet Paşa’nın ölümü üzerine Merzifonlu Kara Mustafa Paşa veziriazamlığa getirildi (5 Kasım).-1676
Köprülü Fazıl Ahmet Paşa tarafından yaptırılan Köprülü külliyesi inşaatı tamamlandı.-1676
Çehrin Kalesi kuşatıldı ve Rusya’ya savaş ilan edildi (14 Ağustos).-1677
IV. Mehmet, Rusya seferi için İstanbul’dan hareket etti (30 Nisan).-1678
Çehrin Kalesi ikinci kez kuşatıldı (19 Temmuz).-1678
Çehrin Kalesi ele geçirildi (20-21 Ağustos).-1678
İkinci Rus seferine çıkan IV. Mehmet, İstanbul’dan Edirne’ye hareket etti (29 Ekim).-1680
Osmanlı- Rus barışı (Bahçesaray Barışı) (11 Şubat).-1681
Sakız faciası (24 Temmuz).-1681
Budin Beylerbeyi Vezir İbrahim Paşa, Orta Macaristan üzerine sefere çıktı (27 Temmuz).-1682
Büyük Türk gezgini, “Seyahatname’’ yazarı Evliya Çelebi öldü.-1682
Kaş Kalesi ve diğer 28 kale, Avusturyalılardan alınıp İmre Tökeli’ye teslim edildi (15 Ağustos).-1682
Avusturya seferine karar veren IV. Mehmet, İstanbul’dan Edirne’ye hareket etti (1 Nisan).-1683
Belgrad’ta kalan IV. Murat’ın serdar-ı Ekrem olarak sefer için görevlendirdiği Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, ordunun başına geçti (24 Mayıs).-1683
İstonil Belgrad savaş meclisinde, Viyana kuşatmasına karar verildi (27 Haziran).-1683
İkinci Viyana kuşatması (14 Temmuz-12 Eylül).-1683
Kırım Hanı Murat Giray’la Budin Beylerbeyi Arnavut Koca İbrahim Paşa’nın ihaneti yüzünden kaybedilen Alamandağı Meydan Savaşı üzerine ikinci Viyana kuşatması kaldırıldı ve ordu, perişan bir durumda geri çekildi.-1683
Viyana önlerinde dağılan ordu, Yanıkkale konağında toplandı ve hain vezir Arnavut Koca İbrahim Paşa idam edildi (14 Eylül).-1683
Tuna üzerindeki Ciğerdelen Kalesi civarında Budin Beylerbeyi Kara Mehmet Paşa, Sobieski kuvvetlerini yendi (7 Ekim).-1683
Estergon Kalesi, düşmana teslim edildi (1 Kasım).-1683
Veziriazam ve Serdar-ı Ekrem Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın idamına karar verilmesi üzerine üçüncü vezir Kara İbrahim Paşa göreve getirildi (15 Aralık).-1683
Veziriazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa idam edildi (25 Aralık).-1683
Vişgrad Kalesi, düşman tarafından ele geçirildi (18 Haziran).-1684
Budin Beylerbeyi Kara Mehmet Paşa, Vayçen’de bozguna uğradı (27 Haziran).-1684
Venedik Cumhuriyeti, Osmanlı Devleti’ne karşı savaş ilan etti (15 Temmuz).-1684
Ayamavri Kalesi, Venedikliler tarafından teslim alındı; ayrıca Dalmaçya cephesindeki birçok kale kaybedildi (8 Ağustos).-1684
Preveze Kalesi, 7 günlük bir kuşatma sonrası çatışma olmaksızın düşmana teslim edildi (28 Eylül).-1684
Budin, 3 ay 19 gün sonra, düşmanın kuşatmayı kaldırmasıyla kurtuldu (2-3 Kasım).-1684
Bosna Beylerbeyi Fındık Mustafa Paşa, Venediklilerin Dalmaçya Valisi Pietro Valerio’nun ordusuna karşı büyük başarı kazandı (Sing Zaferi) (7 Nisan).-1685
Koron kuşatması sırasında Mora Serdarı Halil Paşa ve Siyavuş Paşa şehit oldu, Müslüman halk kılıçtan geçirildi (3 Haziran).-1685
Estergon Kalesi’ni kuşatan Macaristan Serdarı Melek İbrahim Paşa, kuşatmayı kaldırıp geri çekildi (16 Ağustos).-1685
22 yıl Osmanlı hakimiyetinde kalan Uyvar Kalesi, 50 günlük kuşatma sonrası düşmana teslim edildi (19 Ağustos).-1685
Kara İbrahim azledilip üçüncü vezir Sarı Süleyman Paşa veziriazamlığa getirildi (18 Aralık).-1685
Venedikliler Navarin Kalesi’ni kuşattılar (2 Haziran); yardıma gelen Mora Seraskeri İsmail Paşa öldü ve kale, çatışma olmaksızın düşmana teslim edildi (15 Haziran).-1686
160 yıl Osmanlı hakimiyetinde kalan Budin Kalesi, Avusturya ordusu tarafından ele geçirildi (2 Eylül). Bu sonuç, Macaristan’ın elden çıkmasına yol açtı.-1686
Mohaç bozgunu sonucu 20 bin şehit verildi; Valpo, Posega gibi 15 kale düşmana teslim edildi (12 Ağustos).-1687
Cephedeki ordu, Sadrazam ve Serdar Sarı Süleyman Paşa’ya karşı isyan hareketi başlatıp İstanbul’a doğru yürüyüşe geçti (5 Eylül). Veziriazam, bir gemiye binerek Tuna yoluyla İstanbul’a kaçtı. Halep Beylerbeyi Siyavuş Paşa, askerin isteği üzerine serdar vekilliğine getirildi ve durum padişaha bildirildi. Asi ordu, cepheyi terk ederek Belgrad’a çekildi ve Edirne üzerine yürüdü. Bu durum üzerine, Siyavuş Paşa veziriazamlığa atandı. Azledilen Sarı Süleyman Paşa idam edildi ve kesik başı, orduyu durdurmak ve askere göstermek için gönderildi. Buna rağmen ordu, İstanbul’a doğru yürüyüşe devam etti.-1687
Atina, Venedikliler tarafından zaptedildi (25 Eylül).-1687
İstanbul önüne gelen asi ordu tarafından, av merakı yüzünden devlet işlerini yüzüstü bırakmakla suçlanan padişah IV. Mehmet tahtan indirildi (8 Kasım).-1687
